سرویس، نگهداری و تعمیرات سیستمهای اعلام و اطفای حریق | اهمیت، مراحل و هزینه
مقدمه
سیستمهای اعلام و اطفای حریق تنها زمانی میتوانند جان و مال افراد را حفظ کنند که همیشه آمادهبهکار باشند. تجربه نشان داده که در بسیاری از حوادث، علت اصلی ناکارآمدی سیستمها، نبود سرویس و نگهداری منظم یا تعمیر بهموقع بوده است. به همین دلیل، سازمان آتشنشانی و مقررات ملی ساختمان الزاماتی را برای سرویس دورهای و نگهداری سیستمهای ایمنی در نظر گرفتهاند.
در این مقاله از اطفا گستر ایرانیان به معرفی اهمیت سرویس و نگهداری، مراحل اصلی بازرسی و تعمیرات، هزینههای مرتبط و نقش پیمانکاران معتبر در این فرآیند میپردازیم.

اهمیت سرویس و نگهداری سیستمهای اعلام و اطفا
- حفظ ایمنی جانی و مالی: سیستمها در لحظه حادثه باید بدون خطا عمل کنند.
- رعایت الزامات قانونی: طبق مقررات ملی ساختمان، سرویس دورهای الزامی است.
- تمدید تاییدیه آتشنشانی: بدون سرویس دورهای، تاییدیه معتبر نمیماند.
- کاهش هزینهها: نگهداری پیشگیرانه، هزینههای ناشی از خرابی کامل تجهیزات را کاهش میدهد.
اجزای نیازمند سرویس در سیستم اعلام حریق
۱. پنل اعلام حریق:
- بررسی سلامت باتریها
- تست نمایشگر و چراغهای LED
- اطمینان از عملکرد صحیح در دریافت سیگنال
۲. دتکتورها (دودی، حرارتی، مولتی، شعلهای):
- تمیزکاری سنسورها
- تست عملکرد با دود مصنوعی یا منبع حرارت
- بررسی کالیبراسیون و حساسیت
۳. شستیها و آژیرها:
- تست دستی شستیها
- بررسی صدای آژیر و نور فلاشر
- اطمینان از اتصال صحیح کابلها
۴. کابلها و اتصالات:
- بازبینی کابلهای مقاوم در برابر حریق
- تست مقاومت اهمی
- اطمینان از عدم وجود قطعی یا اتصال کوتاه
اجزای نیازمند سرویس در سیستم اطفا حریق

۱. جعبه، قرقره و پمپها:
- بررسی سلامت شیلنگها
- تست فشار آب خروجی
- بازبینی شیر و قرقره
۲. شیرآلات:
- تست باز و بسته شدن شیرها
- بررسی نشتی
- سرویس شیرهای OS&Y، پروانهای و یکطرفه
۳. اسپرینکلرها:
- بازبینی ظاهر (عدم زنگزدگی یا انسداد)
- تست نمونهای در هر طبقه
- بررسی حساسیت به دما
۴. خاموشکنندههای دستی:
- کنترل تاریخ شارژ
- تست فشار گیج
- بررسی سالم بودن نازل و شیلنگ
۵. فلو سوئیچ و شیر تست و تخلیه:
- تست عملکرد فلو سوئیچ در زمان عبور آب
- استفاده از شیر تست برای اطمینان از عملکرد سیستم
مراحل سرویس و نگهداری
- بازبینی چشمی – بررسی ظاهری تمامی تجهیزات
- تست عملکرد – دتکتورها، آژیرها، اسپرینکلرها و شیرآلات
- تعمیر و تعویض – جایگزینی تجهیزات معیوب با نمونه استاندارد
- مستندسازی – ارائه گزارش کامل به کارفرما یا سازمان آتشنشانی
سرویس دورهای
- ماهانه: بازبینی کلی و تست سریع تجهیزات اصلی
- سهماهه: تست دقیقتر دتکتورها و آژیرها
- ششماهه: تست کامل سیستم اطفا
- سالانه: سرویس جامع و گزارش رسمی برای تمدید تاییدیه
هزینه سرویس و نگهداری
هزینهها بسته به متراژ ساختمان، نوع سیستم، برند تجهیزات و محل پروژه متغیر است. اما در کل هزینه سرویس دورهای بسیار کمتر از هزینه تعمیرات یا خرید مجدد تجهیزات خواهد بود.
مشکلات رایج ناشی از سرویس نکردن
- خرابی باتری و از کار افتادن پنل
- کثیفی سنسورها و عدم تشخیص دود
- انسداد شیلنگها و اسپرینکلرها
- خالی بودن خاموشکنندهها
- نشتی یا خرابی شیرآلات
نقش پیمانکاران معتبر
همکاری با شرکتهای تخصصی و دارای صلاحیت مانند اطفا گستر ایرانیان این اطمینان را به کارفرما میدهد که تمام فرآیند سرویس و نگهداری بر اساس ضوابط و استانداردهای سازمان آتشنشانی انجام شود. در این همکاری، تجهیزات فرسوده یا معیوب با نمونههای استاندارد و دارای تاییدیه جایگزین میگردند و مستندات رسمی لازم برای تمدید تاییدیه در اختیار کارفرما قرار میگیرد. همچنین، استفاده از خدمات پیمانکاران معتبر موجب کاهش زمان و هزینههای اضافی ناشی از خرابی یا خطاهای احتمالی خواهد شد و روند اخذ تاییدیه ایمنی را با سرعت و اطمینان بیشتری پیش میبرد.
سوالات متداول
سرویس سیستمهای اعلام و اطفا هر چند وقت یکبار الزامی است؟
بهطور معمول هر سه ماه یکبار سرویس کامل توصیه میشود.
هزینه سرویس و نگهداری چقدر است؟
بسته به متراژ و تجهیزات متغیر است. برای برآورد دقیق با کارشناسان ما تماس بگیرید.
آیا تعمیرات تجهیزات قدیمی امکانپذیر است؟
بله؛ در بسیاری موارد تجهیزات تعمیر میشوند اما اگر غیراستاندارد باشند باید تعویض گردند.
آیا بدون سرویس دورهای تاییدیه تمدید میشود؟
خیر؛ سرویس دورهای یکی از شروط اصلی تمدید تاییدیه ایمنی است.
آیا قرارداد سرویس و نگهداری لازم است؟
بله؛ بهترین روش برای اجرای منظم سرویس، عقد قرارداد سالیانه با شرکتهای معتبر است.
جمعبندی
سرویس، نگهداری و تعمیرات سیستمهای اعلام و اطفای حریق ضامن اصلی عملکرد صحیح این تجهیزات در زمان حادثه است. اجرای سرویس دورهای باعث حفظ جان و مال افراد میشود و شرط اصلی تمدید تاییدیه آتشنشانی است.
شرکت اطفا گستر ایرانیان با تیم تخصصی و تجربه در پروژههای بزرگ، آماده ارائه خدمات سرویس و نگهداری دورهای به کارفرمایان و پیمانکاران ساختمانی است. برای دریافت مشاوره رایگان و برآورد هزینه، همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید.